Eyüpsultan Belediyesi tarafından hayata geçirilen ve Eyüpsultan’ın kültürel değerlerini yansıtacak Caferpaşa Kent Belleği Merkezi’ne ilişkin konuşan Eyüpsultan Araştırma Merkezi görevlisi Ali Özcan, “Bu ilçenin hafızasını, birikimini, kültürünü, kimliğini hem yeni nesillere hem de Eyüp’e gelenlere aktarmak için böyle bir merkez kurma fikri ortaya çıktı” dedi.
Caferpaşa Kent Belleği Merkezi, Caferpaşa Külliyesi’nde Eyüpsultan Belediye Başkanı Deniz Köken’in ev sahipliğinde düzenlenen bir iftar programı ile hizmete açıldı. Caferpaşa Kent Belleği Merkezi, “Eyüpsultan”, “Nakkaş”, “Beyazperde”, “Gravür”, “Eyüp Oyuncakları”, “Hüsn-i Hat”, “Serpuşlar” ve “Musiki” başlıklı 8 odadan oluşuyor. Ayrıca Caferpaşa Kent Belleği Merkezi’nde, ziyaretçilerin tarihi doku içinde keyifli vakit geçirebileceği kafe de bulunuyor. Konuya ilişkin açıklamada bulunan Eyüpsultan Araştırma Merkezi görevlisi Ali Özcan, ilçenin hafızasını, birikimini, kültürünü, kimliğini hem yeni nesillere hem de Eyüp’e gelenlere aktarmak için böyle bir merkez kurma fikrinin ortaya çıktığını belirtti. Özcan, Cafer Paşa Kent Belleği Merkezi’nde, Eyüpsultan ile ilgili genel bilgilerin, kronolojik bilgilerin verildiği aynı zamanda ilçenin üç boyutlu maketinin yer aldığı bir yer olduğunu ifade etti.
“Eyüpsultan tarihte kritik roller üstlenmiş bir merkez”
Eyüpsultan’ın tarihteki önemine vurgu yapan Eyüpsultan Araştırma Merkezi görevlisi Ali Özcan, “Eyüp bildiğiniz gibi tarihte çok önemli bir misyon işlemiş yani hem İslam dünyasında hem Osmanlı Devleti tarihinde çok kritik roller üstlenmiş bir merkez. Önemli dini merkezlerden birisi. Sadece dini de değil kültürün ve sanatın çok enteresan gelişmelerinin yaşandığı, önemli isimlerin ortaya çıktığı ve muazzam eserlerinin meydana geldiği bir belde. Bu ilçenin hafızasını, birikimini, kültürünü, kimliğini hem yeni nesillere aktarmak hem de Eyüp’e gelenlere aktarmak için açıkçası böyle bir merkez kurma fikri ortaya çıktı. Fikir uzun tartışmalar ve istişareler neticesinde özetle Başkanımız Sayın Deniz Köken’in ciddi teveccühü, desteği ve önayak olmasıyla tamamen hayata geçirildi. Zira kendisi daha önce de birçok şehirde farklı görevlerde bulunmuş bir isim olarak bu tarz merkezlerin kurulmasında ve açılmasında önayak olmuş bir isim. Bu belde de böyle bir fikrin ortaya çıkmasında oldukça etkili katkıları var” şeklinde konuştu.
“İstanbul’un açık hava sanat müzesi misyonu taşıyor”
Cafer Paşa Kent Belleği Merkezi’nin 8 bölümden oluştuğunu belirterek bölümler hakkında bilgiler veren Ali Özcan, “Bir Eyüpsultan dediğimiz bölüm var büyük bir medrese, Darülhadis orada Eyüpsultan ile ilgili genel bilgilerin, kronolojik bilgilerin verildiği aynı zamanda ilçenin üç boyutlu maketinin yer aldığı bir yer. Arkasından gelen diğer odalarda ağırlıklı olarak daha küçük bölmeler. Eyüp ıskalanmış bir ilçe, Eyüp önemli tarihçilerin gibi İstanbul’un açık hava sanat müzesi misyonu taşıyan ve bu anlamda çok önemli sanatçıların ve eserlerin yetişmesine önayak olmuş ve halihazırda da var olan bu eserleri dışarıda gezerken görebileceğiniz çok önemli bir merkez. Bunları tek tek ele alan odalardan oluşuyor” dedi.
“Eyüp’teki minyatür meselesinin anlatıldığı merkez”
Diğer odaların kuruluş amacını anlatan Ali Özcan, “Nakkaş dediğimiz yani minyatür sanatının ele alındığı ve bunun işlendiği, nakkaş ustalarının anlatıldığı, Eyüp’te ki nakkaşların anlatıldığı ve Eyüp’te ki minyatür meselesinin anlatıldığı merkez. Beyaz perde bölümünde ise Eyüp sinema tarihi açısından da çok önemli şöyle ki önemli baktığınızda 1922’de ilk film stüdyosu Eyüp’te Feshane de kuruluyor bu mana da çok değerli. Diğer bir bölümde gravürler, biliyorsunuz 17. ve 18. Yüzyıl dönemlerinde ortada video yok, film yok, fotoğraf yok doğru dürüst resmin kent manzaraları olmadığı yerlerde gravür kentleri görebileceğimiz çok kıymetli bir sanat dalı. Biz gravürlerde eski Eyüp’ü yani 17. Ve 18. Yüzyıl Eyüp’ünün nasıl bir kent dokusuna ve manzarasına sahip olduğunu gravürlerden görüyoruz. Biz burada o dönemde gravür sanatçılarının yayınladığı eserleri bu zamana uygun olarak yani 17 ve 18. Yüzyılda gravürde çizilen manzaranın bugünkü halini karşılaştırmalı güncel fotoğraflarla vererek dokusunun veya peyzajının nasıl değişime uğradığını anlatmaya çalıştık. Eyüp oyuncakları bölümü çok kıymetli bir mesele aslında ihmal edilen bir konu ama en azından bildiğimiz Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde yani 17.yüzyıla tarihleyebileceğimiz bir mesele. İlk oyuncak imalatının, esnafının olduğu yer Eyüp. Diğer bölüm Hat Sanatı, Eyüp’te birçok yerde karşınıza çıkacak enteresan sanatlardan birisi. Mezar taşlarında dahi şahit olunuyor. Serpuşlar bölümü, yani başlıklar bölümü. Başlıklar bölümü şöyleydi yani mezar taşları üzerinde malum ‘mezaroloji’ anlamında dünyanın en zengin bölgeleri arasında kabul görüyor. Bu uzmanların bahsettiği bir husus. Bu kültürün bilinmesi, tanınması ve mezar taşlarının neler ifade ettiğinin anlaşılması için Eyüp’tekilerin ve Eyüp’ü gezenlerin bilgi alacağı bir bölüm olarak inşa ettik. Musiki odasında ise 19. Yüzyıldaki musiki meselemizin çok zirve isimlerinin yer aldığı bir yer işte Zekai Dede son klasik olarak nitelendiriliyor. Kürdilihicazkar diye bir formu icat etmiş olan Hacı Arif Bey gibi sanatçıların ve işte müzisyenler kahvesi diye bir kahvesinin olduğu önemli müzisyenlerin gidip geldiği burada meşkler ettiği burada eğitimler verdiği bir yerler var aynı zamanda tekkelerin olduğu bu tekkelerde musikinin inşa edildiği kıymetli yerlerdi. Bu kültürün ve buradaki isimlerinin bilinmesi için kurduğumuz bir bölüm” ifadelerini kullandı.
